Την Δευτέρα 21/3/2016 υλοποιήθηκε στο σχολείο μας η δράση με τίτλο: «Το Πείραμα του Ερατοσθένη» για τον υπολογισμό της ακτίνας της Γης, η οποία διοργανώθηκε από τα ΕΚΦΕ Σερρών, Κατερίνης, Σπάρτης, Μυτιλήνης και 1ο Ηρακλείου, με την υποστήριξη της ΠΑΝΕΚΦΕ. Στη δράση συμμετείχαν ομάδες μαθητών, με την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών τους από όλα τα σχολεία της χώρας. Το πείραμα αυτό έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα 10 πιο όμορφα πειράματα στην ιστορία της φυσικής.

Επιβλέποντες εκπαιδευτικοί του σχολείου για το πείραμα:
Γκουτουλούδη Μαρία (εκπαιδευτικός πληροφορικής)-Λογοθέτη Μαρία (ΠΕ70- Δ/ντρια σχολείου)-Σπαντζιάρης Χρήστος (ΠΕ70)-Καραλή Αντωνία (ΠΕ70)-Σίμου Αθανάσιος (ΠΕ11)

Λίγα λόγια για την ιστορία του πειράματος
Ο Ερατοσθένης (3ος π.Χ. αιώνας) ήταν Διευθυντής της μεγάλης Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, όπου σε έναν πάπυρο διάβασε ότι το μεσημέρι της 21ης Ιουνίου (θερινό ηλιοστάσιο), στα νότια όρια της πόλης Συήνη (Ασσουάν), οι κατακόρυφοι στύλοι δεν ρίχνουν καθόλου σκιά και ο Ήλιος καθρεφτίζεται ακριβώς στον πυθμένα ενός πηγαδιού (δηλαδή, βρίσκεται στο Ζενίθ του τόπου). Ως επιστήμονας, λοιπόν, ο Ερατοσθένης διερωτήθηκε, εάν συμβαίνει το ίδιο ταυτόχρονα και σε μια άλλη πόλη πχ. στην Αλεξάνδρεια. Όμως στην Αλεξάνδρεια, κατά την ίδια μέρα και ώρα, οι κατακόρυφοι στύλοι έριχναν σκιά.
Αν η Γη ήταν επίπεδη, οι κατακόρυφοι στύλοι στις δυο πόλεις θα ήταν παράλληλοι και θα έπρεπε και οι δυο να ρίχνουν σκιά. Αφού, λοιπόν, αυτό δεν είναι αλήθεια, τι μπορεί να συμβαίνει; Την απάντηση έδωσε ο Ερατοσθένης υποστηρίζοντας ότι η επιφάνεια της Γης δεν είναι επίπεδη αλλά σφαιρική. Αυτό το συμπέρασμα είναι, προφανώς, θεμελιώδους σημασίας και επιπλέον επέτρεψε στον Ερατοσθένη να προσδιορίσει την ακτίνα και το μήκος της περιφέρειάς της Γης (περισσότερες πληροφορίες εδώ)

Εκτέλεση του πειράματος

Βήμα 1:
Την Πέμπτη 17/3/2016 μαζευτήκαμε η Ε και ΣΤ τάξη στο εργαστήριο πληροφορικής. Μιλήσαμε για τον Ερατοσθενη και το πείραμά του και χωρίστηκαμε σε 6 ομαδες των 9 ατομων. Έπειτα με την βοήθεια του  Google earth σημειώσαμε
– τις συντεταγμένες του σχολείου μας  (23.451043, 40.534334)
-την απόσταση του σχολείου μας από τον Ισημερινό (4528,95 km)
-και την ώρα που θα πρέπει να γίνουν οι μετρήσεις μας  12.33μ.μ στο πολύ ωραίο Φύλλο Εργασίας που υπάρχει στην ιστοσελίδα του ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ.

ΔΣ Μαυροθαλασσας_θεωρια_ομαδες1

Βήμα 2:
την Δευτέρα 21/3/2016 βγήκαμε έξω στην αυλή. Η κάθε ομάδα είχε μια ράβδο, μια μετροταινία και ένα Φύλλο Εργασίας στο οποίο θα σημείωνε τις μετρήσεις: το ύψος της ράβδους και το μήκος της σκιάς που σχηματίζει η ράβδος στις 12:33μμ.

 

Βήμα 3:

Μετά τις μετρήσεις μας στην αυλή, μαζευτήκαμε και πάλι στο εργαστήριο πληροφορικής και κάθε ομάδα βρήκε, με τη βοήθεια μοιρογνωμονίου, στον πίνακα την γωνία θ1.

ΔΣ Μαυροθάλασσα_3  ΔΣ Μαυροθάλασσα_4

Στη συνέχεια με τη βοήθεια του excel είδαμε και τους λοιπούς υπολογισμούς για την εύρεση της ακτίνας και περιμέτρου της γης.
excel-μετρήσεις 5ης ομάδας
Διαφορά ακτίνας
1η ομάδα  -2.47%
2η ομάδα  -4.60%
3η ομάδα 15.88%
4η ομάδα -2.44%
5η ομάδα -0.39%
6η ομάδα -4.23%
Η 5η ομάδα λοιπόν μέτρησε (25 km περίπου απόκλιση) με πιο ακρίβεια το ύψος ράβδου και σκιάς και αυτό το αποτέλεσμα στείλαμε στο ΕΚΦΕ Σερρών και στην ομάδα που συντόνιζε το Πείραμα του Ερατοσθένη σε πολλά σχολεία (περίπου 370) σε όλη την Ελλάδα.